Erbo-blanco
Lobularia maritima
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Bramo-fan, Pan-blanc, Erbo-dóu-serin.
Noms en français : Alysson maritime, Clypéole maritime.
Descripcioun :Planto dóu bord de mar, mai que se plais peréu dins lis ermas, ounte, de cop que i'a, pòu crèisse à bóudre. L'erbo-blanco se recounèis eisa à si noumbróusi flour blanco, emé lou cor un pau vióulet e di quatre petalo en crous. Lou fru èi plat de 2 à 4 mm, pelous ; un cop li grano au sòu, soubro pu qu'uno membrano que laisso passa lou lume (fotò).
Usanço :L'erbo-blanco a douna tout un fube de meno ourtouliero de tóuti li coulour. Li flour e li jóuini fueio, de sabour cousènto, podon èstre manjado en ensalado. Èi couneigudo en Espagno coume diuretico e contro lou mau-de-terro ; la planto èi peréu astringènto.
Port : Erbo
Taio : 5 à 30 (40) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lobularia
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 5 à 9 mm
Flourido : Printèms
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Mai à óutobre
Liò : Mar
- Prado umido
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Lobularia maritima (L.) Desv., 1815
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753